Z badania Instytutu Rentowności Pracy wynika, że co najmniej 30% zadań wykonywanych przez pracowników jest nierentowna lub w ogóle niepotrzebna. W firmie zatrudniającej ok. 100 pracowników oznacza to straty znacznie przekraczające półtora miliona złotych rocznie.

W roku 2016 na rynku pojawiła się pierwsza na świecie metoda pomiaru rentowności pracy wykorzystująca techniki społecznościowe- ValueView. Mierzy rentowność wszelkiego rodzaju zadań, projektów, procesów i innych aktywności. Pomiar jest prosty. Zajmuje kilkanaście minut.

Rentowność to najważniejszy parametr biznesu

Jeżeli HR ma być równoprawnym partnerem biznesu to nie kompetencje, ale rentowność zasobów ludzkich powinna być podstawowym jego celem i parametrem. Rentowność świadczy o tym czy biznes jest dobrze zarządzany i czy warto się w niego angażować. Dla właścicieli rentowność oznacza, że dobrze zainwestowali i że zasoby, którymi dysponuje ich biznes, w tym zasoby ludzkie, są właściwie gospodarowane.

Dla pracowników rentowność tego co robią jest również kluczowa. Jeżeli wykonują pracę rentowną to znaczy, że ich praca jest bezpieczna, że jej nie stracą i otrzymają wynagrodzenie, ponieważ dzięki niej firma zarabia pieniądze. Praca rentowna oznacza również, że jest komuś naprawdę potrzebna i że ktoś na nią czeka. Rentowność oznacza więc, że praca ma sens. A sens pracy jest źródłem motywacji, źródłem zaangażowania, źródłem rozwoju, jest też źródłem dobrej atmosfery. Wszystko więc co dla zarządzających ludźmi jest ważne: motywacja, zaangażowanie, efektywność, atmosfera i rozwój zaczyna się od rentowności.

Jeżeli praca, którą wykonują pracownicy jest nierentowna, to prędzej czy później doprowadzi to do frustracji, demotywacji itd. Pojawia się strach czy pracodawca go nie zwolni. Pracownicy zwykle czują, gdy ich praca nie jest nikomu potrzebna, ale nie potrafią tego zmienić. Gdy praca jest nierentowna, żadne metody motywowania nie pomogą. Ludzie chcą pracować z sensem. Rentowność jest najważniejszym parametrem biznesu. Działy HR muszą zająć się rentownością pracy.

Dlaczego trzeba mierzyć rentowność?

Wyobraźmy sobie fabrykę, w której siedem linii produkcyjnych pracuje wydajnie i jest rentownych, a trzy pozostałe (30%) produkują rzeczy niepotrzebne, niesprzedawalne. Na siedmiu liniach firma zarabia. Na pozostałych trzech liniach traci, gdyż generują one koszty i są nierentowne.
Należy zatem zadać pytanie:

• Co przedsiębiorca powinien zrobić z tymi trzema nierentownymi liniami?
• Czy powinien zwiększać wydajność tych linii?
• Czy powinien wydłużać czas pracy tych linii?
• Czy powinien zainwestować w modernizację tych linii aby pracowały szybciej?

Na wszystkie powyższe pytania odpowiedź brzmi- NIE.

Skoro linie są nierentowne to powyższe działania doprowadzą do jeszcze większej produkcji, jeszcze większych kosztów i pogorszą jeszcze bardziej rentowność. Analogicznie jest z pracą pracowników. Jeżeli zadania przez nich wykonywane są nierentowne to zwiększanie motywacji, podnoszenie kompetencji, wydłużanie czasu pracy czy integracja przynoszą odwrotny skutek – pogarszają rentowność pracy. Prowadzi to do frustracji, domotywuje i pogarsza atmosferę pracy.

Najpierw pomiar rentowności zadań

Wróćmy do naszego przedsiębiorcy. Wiedząc, że trzy linie (30%) są nierentowne powinien:

1. Przenieść na nie produkcję rentowną – spowoduje to wzrost zdolności produkcyjnych
   albo
2. Zatrzymać je, a następnie sprzedać albo zakonserwować, aby były sprawne, gdy pojawi się zapotrzebowanie na ich produkcję

Analogicznie powinien postąpić przedsiębiorca z zasobami ludzkimi, czyli pracownikami. Jeżeli w badaniu rentowności okaże się, że część zadań jest nierentowna to należy z nich natychmiast zrezygnować lub zredukować ich pracochłonność. Tak uzyskany czas można wykorzystać na kilka sposobów:

1. Zaangażować pracowników w najważniejsze cele firmy
2. Skrócić czas pracy
3. Przeznaczyć na rozwój, innowacje lub kształtowanie kultury organizacyjnej

Każde z tych działań będzie miało pozytywny wpływ na motywację, efektywność pracy i będzie powodowało, że pracownicy będą się rozwijać. Przy okazji firma poprawi wyniki i zwiększy swoją wartość.

ValueView – jak mierzy się rentowność pracy?

Pomiar rentowności zadań w metodzie ValueView polega na analizie popytu na te zadania. Badanie składa się z krótkiej ankiety wypełnianej przez tzw. beneficjentów, czyli osoby lub podmioty, które korzystają z danych zadań. ValueView analizuje parametry ekonomiczne procesów, koszty i czas wykonania oraz strukturę popytu na analizowane czynności i przelicza na rentowność w danym kontekście biznesowym. Badanie trwa zaledwie kilkanaście minut i można je powtarzać kilkakrotnie w ciągu roku. Badanie ValueView można by porównać do prześwietlenia (Rentgen). Robimy zdjęcie i otrzymujemy szczegółowy obraz tego,  co należy eliminować, a co wymaga większego zaangażowania. W rezultacie projektujemy pracę i zaangażowanie pracowników.

Regularne mierzenie rentowności zadań, stanowisk i procesów powoduje, że organizacja sama się usprawnia i poprawia swoją efektywność. Dzieje się tak dzieki temu, że każdy pracownik, naturalnie, nawet bez dodatkowej zachęty, stara się zmniejszać zaangażowanie w zadanie nierentowne i bardziej angażować w te, które są firmie potrzebne. Mechanizm ten można nazwać samokalibracją. Organizacja stopniowo dopasowuje się do potrzeb swoich klientów wewnętrznych i zewnętrznych i zwiększa swoją rentowność. Nie jest przy tym potrzebne ani motywowanie kogokolwiek, ani szkolenie. Proces powoduje zmniejszenie czasu pracy. Nie jest potrzebne stosowanie żadnych systemów premiowych ani nawet dodatkowego procesu monitorowania.

Przykład wyników dla stanowiska:

Przykład wyników zbiorczych dla wielu stanowisk:

Pomiar rentowności to przewrót kopernikański w zarządzaniu organizacją

Pomiar rentowności pracy w czasie rzeczywistym oraz możliwość natychmiastowego wydzielenia zadań do redukcji i zadań priorytetowych stwarza niespotykane dotąd możliwości dla zarządzania efektywnością organizacji. ValueView oznacza kopernikański przewrót  w zarządzaniu organizacją. HR zyskuje narzędzie i technikę, jakiej dotychczas nie miało. Oprócz wielu technik służących pomnażaniu zasobów, poprzez: rekrutację, szkolenia, motywowanie i angażowanie, będzie teraz dysponować narzędziem do optymalnej alokacji tych zasobów, czyli pracy. Kilkanaście badań przeprowadzonych w Polsce potwierdza, że firmy mogą podnosić rentowność pracy nawet o kilka procent przy każdym badaniu. Działy HR mają w tym realny udział.

...

Działy HR, mogą w krótkiej perspektywie wpływać na znaczącą poprawę wyników. Stają się równoprawnym partnerem dla biznesu. Trzeba podjąć wyzwanie nauki i stosowania tych metod.