Od czerwca br. obywatele Ukrainy mogą bez wizy podróżować przez 90 dni w ciągu roku po Unii Europejskiej. Z badania Fundacji Inicjatywy Demokratyczne „System bezwizowy dla Ukrainy” wynika jednak, że aż 58% Ukraińców nie planuje wyjechać do krajów strefy Schengen. Dodatkowo, tylko co piąta osoba rozważa poszukiwanie pracy w UE dzięki nowej możliwości. Eksperci podkreślają, że dla obywateli zza wschodniej granicy szukających pracy, Polska wciąż pozostaje wyborem numerem jeden.
Tylko w II kwartale br. liczba Ukraińców zatrudnionych przez Work Service Ukraine wzrosła o 30% r/r. Wprowadzenie ruchu bezwizowego dla obywateli Ukrainy wprowadziło nerwowość na polskim rynku pracy. Pracodawcy zaczęli się obawiać, że w związku ze zmianą odpłynie część zatrudnionych, których przyciągnie wizja wyższych zarobków w krajach zachodniej Europy. Rzeczywiście jest tak, że każdy odpływ potencjalnych pracowników zza wschodniej granicy zwiększa lukę na rynku pracy. Jednak pierwsze tygodnie po wprowadzeniu nowego prawa, jak i wyniki przeprowadzonego badania pokazują, że polscy pracodawcy nie mają większych powodów do obaw.
"Jeżeli obywatel Ukrainy decyduje się na emigrację zarobkową, Polska nadal jest dla niego krajem pierwszego wyboru ze względu na legalność zatrudnienia, połączoną z zapewnioną tym samym opieką socjalną. Tylko w II kwartale br. liczba zatrudnionych przez naszą firmę Ukraińców wzrosła aż o 30% r/r. Na korzyść naszego rynku pracy przemawiają również zarobki, które nadal są kilkukrotnie wyższe niż na Ukrainie. Nie bez znaczenia jest też bliskość społeczno-kulturowa" – mówi Krzysztof Inglot, Dyrektor Zarządzający Work Service Ukraine.
Wiza nie tak istotna jakby się wydawało
Z badania zrealizowanego w czerwcu br. przez Fundację Inicjatywy Demokratyczne wynika, że dla ponad połowy Ukraińców, wprowadzenie możliwości przemieszczania się po Europie bez wizy nie jest ważne (24% mało ważne, 34% w ogóle nieważne). Ponadto, 4 na 10 obywateli Ukrainy zadeklarowało, że zdecydowanie nie zamierza korzystać z możliwości podróżowania po Europie i odwiedzać krajów strefy Schengen, co piąty raczej nie wybiera się do Unii Europejskiej. Z możliwości podróżowania bez wizy zamierza skorzystać 32% obywateli Ukrainy. Głównie w celach turystycznych (64% wskazań) oraz odwiedzenia rodziny i przyjaciół (22%). Zamiar znalezienia pracy dzięki ruchowi bezwizowemu deklaruje tylko co piąty obywatel Ukrainy (22%), choć zdecydowana większość wie (62%), że nie będzie to legalne.
"Aż dwóch na trzech Ukraińców zdaje sobie sprawę, że bezwizowe prawo do podróżowania nie pozwala podjąć legalnej pracy. Tylko jeden na pięciu zapytanych rozważa znalezienie zatrudnienia dzięki tej możliwości. To zdecydowanie powinno uspokoić polskich pracodawców. Obywatel Ukrainy chce więcej zarobić, ale legalnie. Widzimy to m.in. w naszej firmie, gdzie właśnie możliwość podjęcia legalnej pracy, z wszystkimi przywilejami, jakie się z tym wiążą, to jeden z ważniejszych argumentów. Nie bez znaczenia jest również to, że coraz częściej pracodawcy, żeby przyciągnąć pracownika zza wschodniej granicy, oferują dodatkowe benefity, takie jak Internet, zakwaterowanie czy transport do miejsca pracy"– mówi Krzysztof Inglot.
Pod koniec roku 2 mln Ukraińców w Polsce
Z prognoz Ukraińskiego Centrum Analitycznego wynika, że do końca 2017 roku obywateli Ukrainy pracujących w Polsce będzie aż 2 mln. Oznacza to podwojenie ich liczby w porównaniu do ubiegłego roku, w którym wydano ponad milion oświadczeń o pracę dla Ukraińców. Taki wzrost to pochodna m.in. dużego zapotrzebowania na kadrę – od 2013 roku regularnie rośnie liczba wolnych miejsc pracy, która w ostatnim roku przekroczyła 89 tys. w porównaniu do 71 tys. w 2015 roku. Najwięcej wolnych miejsc pracy czeka w województwie mazowieckim (20,4 tys.), śląskim (10,7 tys.) oraz wielkopolskim (9,9 tys.). Nie bez znaczenia jest też rekordowo niskie bezrobocie. Najnowsze dane Eurostatu wskazują, że wyrównana sezonowo stopa bezrobocia w maju br. w Polsce jest jedną z najniższych w Europie i wynosi 4,5% (podczas gdy średnia w Unii Europejskiej wynosi 7,8%). Obywatele Ukrainy pracujący w Polsce zajmują głównie stanowiska niższego szczebla lub wykonują prace sezonowe, m.in. przy zbiorze truskawek, na farmach czy w magazynach. Jednak coraz częściej poszukuje się specjalistów średniego szczebla. Oferty tego typu stanowią 28% wszystkich ofert Work Service Ukraine.
Metodologia badania:
Badanie zostało zrealizowane przez Fundację Inicjatywy Demokratyczne w dniach 9-13 czerwca 2017 roku. Próba obejmowała 2018 obywateli Ukrainy w wieku od 18 lat, zamieszkujących wszystkie regiony Ukrainy, za wyjątkiem Autonomicznej Republiki Krymu i okupowanych terytoriów w obwodzie ługańskim i donieckim. Statystyczny błąd pomiaru wynosi 2,3%.