Wykorzystanie debaty oksfordzkiej na sali szkoleniowej nie jest częste. Zazwyczaj metoda jest kojarzona ze studiami bądź zajęciami szkolnymi. Po wpisaniu w wyszukiwarkę internetową najczęściej pokazują się odnośniki do materiałów dla nauczycieli, debat licealnych czy studenckich. Ja jednak proponuję z powodzeniem wykorzystać tę metodę na sali szkoleniowej.

Pochodzenie metody

Sposób dyskusji oparty na zasadach debaty oksfordzkiej wywodzi się z Anglii z XVIII i XIX wieku, a swoje źródło ma w debacie brytyjskiej Izby Gmin. Układ sali brytyjskiego parlamentu charakteryzuje się tym, iż przedstawiciele obu partii (rządzącej i opozycyjnej) siedzą na przeciwko siebie, co zmusza do konfrontacji. Z czasem coraz bardziej popularne stały się pojedynki pomiędzy uniwersytetami – najsłynniejsze pomiędzy Oxford i Cambrige organizowane od 1892r. Jako ciekawy sposób doskonalenia sztuki przemawiania, debata oksfordzka zyskiwała coraz większą popularność w szkołach, na uniwersytetach czy w klubach mówców na całym świecie.

Żelazne zasady

Debata przebiega zazwyczaj według konkretnych, spisanych reguł: 

• W debacie biorą udział dwie strony, które dyskutują „za“ i „przeciw“ tezie
• Mówcy zabierają głos naprzemiennie
• Wyznacza się limit czasu na „głos“ w dyskusji
• Publiczność jest zaangażowana
• Pod koniec ustala się głosowanie  - opowiedzenie się po jednej ze stron
• Debatą kieruje trener przyjmując rolę marszałka: pilnuje czasu oraz udziela głosu

Przebieg debaty oksfordzkiej

1. PRZYGOTOWANIE MÓWCÓW
Zaczynamy od podziału uczestników na dwie grupy – każda z grup otrzymuje tezę lub antytezę, nad którą będzie pracować. Następnie grupy przygotowują argumenty. Z każdej grupy delegujemy 2-3 osoby, które będą prowadzić debatę. Pozostali członkowie grup wchodzą w rolę publiczności. Dzielimy salę na połowę, uczestnicy zajmują miejsca naprzeciwko siebie po obu stronach sali. Nad całością przebiegu debaty czuwa marszałek – w przypadku szkolenia najczęściej trener.

2. POJEDYNEK czyli debata przedstawicieli grup (mówców), jest prowadzona według następujących zasad.
Zaczynamy od wystąpienia rozpoczynającego – czas trwania maksymlnie 4 minuty. Podczas wystąpienia przedstawiciele grup prezentują swoje stanowiska. Debata trwa 4 rundy – każda wypowiedź po 2 minuty. Podczas debaty publiczność nie zabiera głosu. Początek i koniec czasu na wystąpienie sygnalizuje dźwięk dzwonka marszałka.
Po każdej rundzie – publiczność, jeśli chce, zmienia miejsce – opowiadając się za jedną, badź drugą stroną w dyskusji. 

3. DEBATA OTWARTA
Podczas trzeciej części – debaty otwartej, publiczność ma prawo zadawać pytania. Oczywiście w sposób uporządkowany głosu udziela marszałek. Marszałek pilnuje również czasu - każdy ma prawo do wypowiedzi (maksymalnie 2 minuty). Koniec czasu sygnalizowany jest dzwonkiem.

Debatę kończy GŁOSOWANIE podczas którego publiczność ma prawo jeszcze raz zmienić miejsce – podjąć decyzję, która z grup ją przekonała.

Jak wykorzystać debatę na sali szkoleniowej?

Wydawałoby się, że nie jest to metoda do zastosowania na sali szkoleniowej. Nic bardziej mylnego. Kilka lat temu przećwiczyliśmy pierwszy raz debatę podczas szkolenia dla trenerów (debatowaliśmy czy trener biznesu ma być specjalistą w jednej dziedzinie czy interdyscyplinarnym omnibusem). Od tego czasu wykorzystuję tę metodę podczas szkoleń z dużym sukcesem.
Podczas debaty uczestnicy szkolenia uczą się sztuki przemawiania, technik retorycznych, sztuki argumentacji. Nabywają umiejętności z zakresu negocjacji, perswazji, rozwiązywania konfliktów, wystąpień publicznych, prowadzenia zebrań, argumentacji handlowej, stosowania technik retorycznych.
W procesie szkoleniowym debatę możemy wykorzystać w następujących obszarach:

• Wejścia w inną rolę
• Pobudzenie grupy do myślenia
• Spojrzenia na zagadnienie z innej perspektywy
• Wieczornego spotkania integracyjnego (luźny temat)

...

Debata oksfordzka jako metoda szkoleniowa może być wykorzystywana w bardzo różnorodny sposób. Zachęcam, do eksperymentowania w pracy trenerskiej.