Pierwsze inkubatory przedsiębiorczości powstały w Stanach Zjednoczonych i w Europie Zachodniej w połowie XX wieku. W Polsce pojawiły się w latach 90. Na początku miały charakter lokalny i skupiały się na obszarach najbardziej zagrożonych bezrobociem. Dziś coraz więcej inkubatorów prowadzi działalność na szerszą skalę i ma coraz większe możliwości.
Zadania inkubatorów przedsiębiorczości
Inkubatory przedsiębierczosci powstają z myślą o nowych przedsiębiorcach. Są to instytucje o różnej formie prawnej np. uniwersytety, organizacje samorządowe, fundacje oraz różnego typu fundusze.
Osoby, które mają plan na własny biznes, ale brakuje im np. kapitału na start albo doświadczenia w prowadzeniu własnej firmy mogą liczyć na pomoc tego typu inkubatorów. Jednak tylko nieliczne oferują pomoc i w jednym, i w drugim przypadku.
Jak sama nazwa wskazuje, inkubatory przedsiębiorczości, mają stworzyć początkującemu przedsiębiorcy takie warunki, by jego biznes mógł się rozwinąć i bezpiecznie ominąć trudności, jakie zazwyczaj towarzyszą start-upom. Do najczęstszych należą problemy z zachowaniem płynności finansowej, finansowaniem inwestycji czy pozyskiwaniem klientów. Wsparcie udzielane jest przez inkubatory do momentu, w którym nowe biznesy są w stanie samodzielnie działać na rynku. Zazwyczaj „opieka” inkubatora obejmuje około 2-3 lat działalności firmy.
Zadania poszczególnych inkubatorów różnią się od siebie, ale ogólnie oferują one startującym przedsiębiorcom pomoc w wielu stopniach, od skonkretyzowania pomysłu na firmę i stworzenia biznes planu, poprzez rejestrację działalności gospodarczej, doradztwo w sprawach związanych z administrowaniem firmą np. księgowość, a na doradztwie w prowadzeniu biznesu (zdobywanie kontrahentów, marketing, budowanie planu sprzedaży) kończąc.
Przykładami projektów rozpoczynających jako start-up są m.in. Google, You Tube, Twitter, Facebook, Instargram czy Nasza klasa. W Warszawie odbywa się coroczna edycja programu Startup Weekend Warsaw, którego celem jest promocja projektów uczestników z całej Polski. Wiele młodych osób może w nim wystartować i zdobyć szansę na swój „własny sukces”.
Inkubatory przedsiębiorczości w Polsce
Wśród dostępnych na naszym rynku inkubatorów możemy spotkać akademickie inkubatory przedsiębiorczości oraz inkubatory przedsiębiorczości społecznej.
Akademickie inkubatory Przedsiębiorczości (AIP) mogą proponować preinkubację, która wspiera przedsiębiorcę przed założeniem działalności gospodarczej czyli bez konieczności rejestracji działalności gospodarczej w urzędach i funkcjonować może jako część inkubatora, korzystając z jego osobowości prawnej. Inną propozycją jest inkubacja, która wspiera firmy od momentu rejestracji własnej działalności gospodarczej w urzędach w formie pomocy lokalowej, porad prawnych, księgowości, zaplecza biurowego, szkoleń i doradztwa, czy pomocy w pozyskiwaniu środków unijnych itp.
Przykładowe wsparcie jakie jest udzielane przez akademickie inkubatory przedsiębiorczości (AIP) to:
- prowadzenie księgowości
- porady prawne
- brak obowiązku rejestracji firmy w urzędach (osobowość prawną – NIP, REGON, wpis do KRS – udostępnia AIP)
- brak obowiązku opłaty składek ZUS
- możliwość korzystania z biura wraz z wyposażeniem
- szkolenia i doradztwo
- możliwość przerwania współpracy w każdym momencie, bez negatywnych konsekwencji finansowych
AIP kierowane są m.in. do:
• studentów i absolwentów uczelni wyższych i szkół średnich – którzy chcą wykorzystać zdobytą już wiedzę praktyczną we własnej firmie,
• pracowników przedsiębiorstw – którzy chcą równolegle z pracą zawodową rozwijać własne projekty biznesowe,
• osób niepracujących – które chcą wziąć swój los w swoje ręce i uruchomić własną firmę,
• osób, które planują własną działalność gospodarczą – ale nie chcą ponosić kosztów ZUS, obsługi księgowej i prawnej, a skupić się na rozwoju firmy,
• wolnych strzelców – którzy funkcjonują na rynku jako niezależni specjaliści i chcą mieć możliwość wystawiania niewielkim kosztem faktur swoim kontrahentom (np. trenerzy, graficy, programiści, fotograficy, tłumacze itd.),
• osób stojących u progu samozatrudnienia – które, aby dostać wymarzoną pracę, do tej pory musiały liczyć się z koniecznością rejestracji działalności gospodarczej,
• osób, które planują ubiegać się o dofinansowanie na start swojej firmy – i chcą zacząć działać na rynku nie otwierając działalności gospodarczej.
Natomiast inkubatory przedsiębiorczości społecznej są tworzone przez samorządy lub organizacje pozarządowe. W swojej ofercie mogą mieć wsparcie doradcze, szkoleniowe i infrastrukturalne np. dla stowarzyszeń, fundacji, spółdzielni socjalnych oraz osób chcących rozpocząć działalność, zainteresowanych aktywnością m. in. na polu kultury, sportu, ekologii, edukacji czy pomocy społecznej.
Pomoc finansowa
Inkubator to też źródło kapitału na start. Finansowanie działalności ma szczególne znaczenie właśnie dla początkujących przedsiębiorców, którzy mają niewielką szansę na standardową pożyczkę w banku często ze względu na brak ustabilizowanej sytuacji finansowej w postaci regularnych dochodów, a jeśli już, to na zaciągnięcie zazwyczaj niewielkiej kwoty. Inkubatory przedsiębiorczości są nieraz w stanie zaoferować początkującym przedsiębiorcom preferencyjny, niskooprocentowany kredyt czy wniesienie kapitału do wspólnie tworzonej spółki. Czasami współpraca z inkubatorem wiąże się także z koniecznością udziału własnych środków. Wszystko zależy od tego, co w danym miejscu mają konkretnie do zaoferowania.
...
Podstawą działalności wszystkich inkubatorów w Polsce jest przekonanie, że potrzebna jest nowa jakość wspierania przedsiębiorczości w naszym kraju, wyrażana przez pomoc w zakładaniu i rozwoju małych i średnich firm. To właśnie tworzenie innowacyjnych pomysłów biznesowych ma stanowić przewagę konkurencyjną polskiej gospodarki.
Dla wszystkich zainteresowanych podobnym wsparciem lista większości Inkubatorów Przedsiębiorczości działających na terenie Polski znajduje się na stronie: http://www.sooipp.org.pl/inkubatory-przedsiebiorczosci.html