Wiele osób zastanawia się, co zrobić aby zaistnieć na rynku pracy. Są osoby, które nie mają pomysłu i perspektyw zawodowych. To zwłaszcza z myślą o tych ludziach powstała inicjatywa spółdzielni socjalnych. W całej Polsce działa sieć ośrodków wsparcia ekonomii społecznej, gdzie takie podmioty mogą liczyć na bezpłatną pomoc prawną, doradczą oraz księgową.
Wspierać i tworzyć każdy może - wspólny sukces
Osoby, które są zagrożone wykluczeniem społecznym czyli długotrwale bezrobotni, bezdomni, niepełnosprawni, chorzy psychicznie jak również uchodźcy, z różnych względów nie chcą lub nie są w stanie samodzielnie podejmować działalności gospodarczej. W takich przypadkach uzasadnione jest założenie społdzielni socjalnych. Obecnie tworzą je również młodzi, dobrze wykształceni ludzie, którzy nie mogą znaleźć pracy w swoich zawodach. Chcą w ten sposób podjąć wspólne, grupowe działania gospodarcze, rozłożyć i ograniczyć ryzyko prowadzenia własnego biznesu, realizując przy tym również cele społeczne. Ponadto członkami spółdzielni socjalnej mogą zostać osoby prawne jak też organizacje pozarządowe oraz takie, do których zadań należą działania na rzecz reintegracji społecznej i zawodowej mieszkańców gminy.
Cele spółdzielni
Spółdzielnie socjalne mają zatem dwa podstawowe cele. Jednym jest wspólne prowadzenie przedsiębiorstwa, a drugim włączenie spółdzielców w życie społeczne i zawodowe, odbudowanie ich umiejętności tworzenia i podtrzymywania relacji zarówno w pracy, rodzinie, jak i w społeczności lokalnej. Osoby pracujące na rzecz spółdzielni zdobywają nowe kompetencje i rozwijają samodzielność zawodową.
Forma prawna
Ustawa o spółdzielniach socjalnych (Dz. U. z 2006 Nr 94, poz. 651 z późniejszymi zmianami) stwarza podstawy prawne do prowadzenia wspólnego przedsiębiorstwa, osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym, którym szczególnie trudno byłoby rozpocząć i prowadzić działalność gospodarczą samodzielnie. Członkowie spółdzielni socjalnej tworzą dla siebie miejsca pracy, zapewniając dochód sobie i swoim rodzinom, a poprzez wspólne działania zmieniają siebie i środowisko w którym żyją, tworzą coś, co staje się ich wspólnym dobrem, za co są odpowiedzialni.
Spółdzielnie mogą prowadzić rozmaitą działalność od prac porządkowych, remontowych, przez catering czy usługi internetowe. Osoby zakładające spółdzielnie muszą oczywiście posiadać konkretny pomysł na działalność. Oceniają przy tym też swoje umiejętności oraz lokalne potrzeby takie jak szanse oraz to czy w ogóle uda się sprzedać oferowane usługi lub produkty.
Ustawa o spółdzielniach socjalnych zwalnia spółdzielców z obowiązku wniesienia opłaty za wpis do rejestru oraz z opłaty za ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Do rejestracji spółdzielni potrzebne są dokumenty poświadczające, że założyciele spółdzielni to osoby:
- bezrobotne (na podstawie zaświadczenia z urzędu pracy),
- wymieniane w ustawie o zatrudnieniu socjalnym (na podstawie zaświadczenia potwierdzającego spełnienie warunków o których mowa w art. 4 pkt 2 ustawy o spółdzielniach socjalnych czyli np. zaświadczenia z zakładu lecznictwa odwykowego lub ośrodka pomocy społecznej),
- niepełnosprawne (na podstawie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub innego równoważnego orzeczenia).
Uprawnienia spółdzielni socjalnych i ich członków
Środki na rozpoczęcie działalności spółdzielni mogą pochodzić z urzędu pracy, które dysponują w tej kwestii środkami z Funduszu Pracy. Wysokość przyznanych bezrobotnemu środków nie może przekraczać 3-krotnego przeciętnego wynagrodzenia na jednego członka założyciela spółdzielni.
Osoby niepełnosprawne tworzące spółdzielnię socjalną otrzymują pomoc na podstawie artykułu 12a ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Mogą liczyć na jednorazowe środki w wysokości piętnastokrotnego przeciętnego wynagrodzenia. Pomoc ta ma formę bezzwrotnej dotacji na wniesienie wkładu do spółdzielni. Podobnie jak w przypadku pozostałych grup zakładających spółdzielnię, również i w przypadku niepełnosprawnych, pomoc przyznaje starosta.
Ustawa o spółdzielniach socjalnych wylicza następujące uprawnienia spółdzielni:
- zwalnia z podatku dochodowego dochody spółdzielni przeznaczane (wydatkowane w roku podatkowym) na społeczną i zawodową reintegrację jej członków,
- możliwość uczestniczenia w otwartych konkursach ofert na realizację zadań publicznych; podobną możliwość, opisaną w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, mają organizacje pozarządowe: stowarzyszenia, fundacje czy organizacje kościelne,
- możliwość korzystania z pracy lub pomocy wolontariuszy.
...
Ludzie chcą i potrafią pracować na rzecz wspólnego dobra, realizując istotne wartości społeczne poprzez uczestnictwo w rynku pracy. To powód dla ktorego należy tworzyć sprzyjające warunki do powstania jeszcze większej ilości spółdzielni socjalnych.
_________________________________________
Dla zainteresowanych przydatne adresy stron www:
www.spoldzielnie.org.pl
www.zlsp.org.pl
www.krs.org.pl