Każdemu przedsiębiorcy zależy na optymalnym zabezpieczeniu swojego biznesu. Panuje powszechny mit, że niezarejestrowana nazwa firmy nie korzysta z żadnej ochrony. Zastrzeżenie nazwy i logo w Urzędzie Patentowym daje najsilniejszą ochronę, ale nie oznacza to, że jedyną. Niniejszy artykuł prezentuje różnice w zakresie stopnia ochrony znaku zarejestrowanego i niezarejestrowanego. Po tej lekturze nie powinieneś już mieć wątpliwości, czy warto zarejestrować znak.

Ochrona znaku niezarejestrowanego

Nasz porządek prawny, w minimalnym stopniu, niejako z automatu chroni nazwę Twojej firmy. Takie bezpłatne rozwiązania znajdziesz m.in. w Ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz w kodeksie cywilnym.

Rejestracja oznaczenia w Urzędzie Patentowym daje Ci jednak o wiele więcej możliwości. Dysponując świadectwem ochronnym, zmieniasz „zasady gry” na rynku. Stajesz się właścicielem znaku towarowego. Jeżeli ktoś chce to zakwestionować to musi wystąpić z wnioskiem o unieważnienie takiego prawa.

Po rejestracji znaku towarowego zdecydowanie łatwiej będzie Ci walczyć z nieuczciwą konkurencją. Wystarczy, że wskażesz świadectwo rejestracji swojego znaku. Alternatywnie powołując się na prawa bez rejestracji to samo należałoby wykazywać setkami dowodów. Finalnie sędzia musiałby je ocenić i wypowiedzieć się czy tak szeroka ochrona Ci przysługuje czy nie.

Zobacz również:

Czy zastrzeżenie nazwy firmy da mi gwarancję, że nie naruszam prawa?

Od kiedy mój znak towarowy jest chroniony?

W przypadku oznaczeń niezarejestrowanych ochrona obowiązuje od chwili, gdy zaczniesz się nimi komercyjnie posługiwać. Może to mieć miejsce jeszcze przed zarejestrowaniem działalności gospodarczej.

Taki znak jest chroniony tak długo, jak długo go używasz. Jak widzisz, wszystkie granice czasowe są tutaj bardzo płynne. Inaczej sprawa wygląda w przypadku oznaczeń zarejestrowanych.

Znak zgłoszony do rejestracji korzysta z ochrony od dnia, w którym wystąpiłeś z wnioskiem. Oczywiście warunkiem jest pozytywna decyzja Urzędu Patentowego. Ochrona trwa 10 lat z możliwością jej przedłużenia na kolejne, 10-letnie okresy.

Na jakim obszarze obowiązuje ochrona znaku towarowego?

Żaden przepis prawny nie da Ci monopolu absolutnego na posługiwanie się daną nazwą. Ochrona niezarejestrowanego znaku rozciąga się tylko na produkty lub usługi, które oferujesz. Działa tylko na obszarze, w którym prowadzisz swój biznes.

To Ty musisz jednak wykazać w sporze, co wchodzi w jej zakres. Ryzyko jest duże. W przypadku znaku zarejestrowanego, ochrona obejmuje te towary i usługi, które wskażesz we wniosku. Służy do tego Międzynarodowa Klasyfikacja Towarów i Usług. Jeśli chodzi o zasięg ochrony przyznanej przez Urząd Patentowy, to jest on nieporównywalnie szerszy. Rejestracja krajowa obejmuje swym zasięgiem całą Polskę. Rejestracja unijna – wszystkie kraje Unii Europejskiej.

Rozporządzanie prawami do znaku towarowego.

Prawo do znaku towarowego zarejestrowanego jest prawem podmiotowym. Oznacza to, że możesz nim swobodnie dysponować np. poprzez sprzedaż. W przypadku znaków niezarejestrowanych sprawa nie jest tak prosta.

Powszechnie w doktrynie panuje opinia, że znaku niezarejestrowanego nie można sprzedać inaczej niż z całym przedsiębiorstwem. Ten problem szczególnie widać w przypadku sukcesji, ewentualnie śmierci osoby, która prowadziła działalność gospodarczą. W niektórych sytuacjach nie da się być naturalnym następcą prawnym. Otwierana jest za to zupełnie nowa firma.

Jak walczyć z nieuczciwą konkurencją w sieci?

Rozpoznawalna marka to łakomy kąsek dla konkurencji. Jak z nią walczyć? W przypadku znaku niezarejestrowanego blokowanie takich firm będzie trudniejsza. Serwisy aukcyjne niechętnie usuwają oferty konkurencji, która podobnej nazwy do Twojej o ile swojego znaku towarowego nie zastrzegłeś.

O niebo łatwiej walczyć o swoje prawa w przypadku znaku zarejestrowanego. Wówczas wystarczy wypełnić dedykowany do tego celu formularz udostępniany przez serwis aukcyjny  i podać tam numer świadectwa rejestrowego, którym dysponujesz. Na tej podstawie ogłoszenia nieuczciwego konkurenta zostaną zablokowane.

Jak się bronić przed kradzieżą nazwy firmy?

Niezarejestrowany, a na dodatek rozpoznawalny znak towarowy zawsze jest w obszarze zainteresowania konkurencji. Powszechne są także przypadki rejestracji takich oznaczeń przez byłego wspólnika lub pracownika.

W przypadku postępowania rejestrowego obowiązuje zasada kto pierwszy ten lepszy. Ekspert z Urzędu Patentowego nie weryfikuje czy nowy znak nie narusza już czyichś praw. Jeśli decyzja urzędu będzie pozytywna, konkurent będzie Cię mógł blokować w sieci. Na przykład na portalach aukcyjnych.

Łatwo temu zapobiec jeżeli swój znak towarowy zarejestrujesz jako pierwszy. Na etapie zgłoszenia możesz konkurentowi złożyć sprzeciw do rejestracji. Jeżeli przeoczysz ten okres zawsze masz jeszcze 5 lat na unieważnienie jego prawa.

Prestiżowy symbol ® nie dla każdego

Symbol ten cieszy się uznaniem wśród konsumentów. Panuje przeświadczenie, że towary nim opatrzone są wyższej jakości. Nie bez przyczyny. R-ka w kółku towarzyszy najbardziej rozpoznawalnym, światowym markom.

Jest jednak zarezerwowana wyłącznie dla oznaczeń zarejestrowanych w Urzędzie Patentowym. Użycie tego symbolu obok oznaczenia niezarejestrowanego grozi karą grzywny. Jeśli nie zgłosiłeś swojego znaku do rejestracji, możesz umieszczać przy nim jedynie symbol TM. To jednak tylko informacja, że wykorzystujesz daną nazwę do celów komercyjnych.

Oznaczenia, które nie podlegają ochronie

W przypadku oznaczeń, które nie są zgłaszane do rejestracji nie ma żadnych wyłączeń w tym zakresie. Każdy znak, który pozwala wyróżnić się na rynku korzysta z podstawowej ochrony przewidzianej przez nasz porządek prawny.

Inaczej rzecz się ma w przypadku znaków zarejestrowanych. Tutaj istnieje grupa wyłączeń, które stanowią przeszkody rejestrowe. Jeśli zostaną one stwierdzone w toku postępowania, urząd odmówi przyznania prawa ochronnego. Dotyczy to m.in. oznaczeń naruszających dobre obyczaje, zawierających symbole religijne lub patriotyczne. Dlatego też zanim zdecydujesz się wystąpić z wnioskiem rejestrowym, skontaktuj się z rzecznikiem patentowym. Oceni on szanse na rejestrację Twojego oznaczenia i pomoże dostosować je do wymagań rządzących postępowaniem rejestrowym.

Nie ma wątpliwości, że niezastrzeżona nazwa firmy korzysta z ochrony prawnej. Jest ona całkowicie darmowa i nie wymaga od Ciebie podejmowania żadnych dodatkowych działań. Jej zakres jest jednak mocno ograniczony, także terytorialnie. Optymalnym sposobem ochrony Twojego biznesu jest rejestracja firmowego oznaczenia w Urzędzie Patentowym. Wiąże się to z pewnymi kosztami, ale daje Ci znacznie większe bezpieczeństwo w obrocie, niż posługiwanie się znakiem niezarejestrowanym.