„Nie jest trudno podjąć decyzję, jeśli zna się swoje wartości”. Zdanie to wypowiedział Roy Edward Disney, bratanek amerykańskiego producenta filmowego, scenarzysty, reżysera, animatora, przedsiębiorcy Walta Disney’a.
Jednym z kryteriów osiągnięcia sukcesu jest znajomość swojej hierarchii wartości. W książce „Nasza moc bez granic” Anthony'ego Robbinsa czytamy, że gdy przeanalizujemy ludzi sukcesu, okazuje się, że zawsze miały jasno sprecyzowane, co jest dla nich w życiu najważniejsze. Ich wizje mogły być różne, lecz wszyscy mieli podstawę moralną. Wiedzieli kim są, znali siebie i wiedzieli dlaczego robią to, co robią. Znajomość naszych wartości jest jednym z warunków dążenia do zrozumienia samego siebie, a tym samym do szybszego dojścia do określonych celów, ułatwienia podjęcia odpowiednich decyzji, postępowania w zgodzie z samym sobą.
Co to są wartości?
Wartości składają się na to kim jesteśmy. Są częścią nas, mają bardzo istotne znaczenie w naszym życiu, reprezentują naszą unikalność. Dodatkowo napędzają nasze wybory, działania, postępowania. Nie ma czegoś takiego jak złe albo dobre wartości. Ważne jest, aby znać swoją hierarchię wartości, po to by móc sobą kierować, czerpać motywację, umieć podjąć odpowiednie decyzję i wspierać samego siebie. Za sprawą różnych zdarzeń hierarchia ta może ulec zmianie, ale w większości przypadków te fundamentalne wartości pozostają z nami do końca naszego życia. Jeżeli mamy zamiar żyć pomyślnie, rozwijać się, musimy wiedzieć według jakich kryteriów mierzyć i osądzać nasze sukcesy i porażki. W przeciwnym razie możemy mieć wszystko, ale nadal czuć , że nie mamy nic.Czasem widzimy ludzi, którzy pomimo posiadania bogactwa, milionów wcale nie są szczęśliwi, ponieważ ich życie jest w sprzeczności z tym, co jest dla nich najważniejsze. Dlatego, aby czuć się w pełni szczęśliwym, należy honorować najważniejsze wartości każdego dnia.
Konflikt wewnętrzny
Przeczymy sami sobie, jeśli to co robimy nie ma odzwierciedlenia w naszych najgłębszych pragnieniach i potrzebach. Rodzi się w nas konflikt wewnętrzny, tracimy spójność, nie czujemy się w pełni zaspokojeni i szczęśliwi. Weźmy za przykład osobę, której główną wartością jest poczucie stabilizacji. Wartość ta będzie wpływać na wszystko co się dzieje wokół tej osoby, w pracy, w relacji partnerskiej i w kontaktach z innymi, w codziennych obowiązkach. Wszystko będzie w porządku, dopóki ta osoba będzie czuła, że wszystko co dzieje się dookoła opiera się na stabilizacji. Takiej osobie może być trudno odnaleźć się w sytuacjach ryzykownych i raczej będzie dążyć do ich unikania. Oczywiście nie chodzi o to, aby stwierdzić, że skoro moją główną wartością jest stabilizacja, nie mam zamiaru nigdy podjąć żadnego ryzyka. Chodzi o to, aby być tego świadomym i na tej podstawie móc podjąć decyzję.
Jak odkryć swoją hierarchię wartości ?
Poniżej przedstawiam zadanie, które bardzo często stosuję podczas sesji coachingowych. Można je również wykonać samodzielnie.
Zadanie to ma na celu zastanowienie się nad swoimi najważniejszymi wartościami oraz utworzenie ich hierarchii.
Znajdź ciche miejsce, usiądź wygodnie, wykonuj po kolei zadania - odpowiadaj tak jak czujesz.. Tutaj nie ma złych odpowiedzi.
Wybierz i zakreśl 10 najważniejszych dla Ciebie wartości (aby ułatwić sobie wybór możesz zadać sobie pytanie: „Co jest dla mnie najważniejsze?”). Spędź nad tym krokiem tyle czasu, ile potrzebujesz.
Następnie z tych dziesięciu, wybierz pięć i wpisz w puste pola (ponumerowane pola od 1-5 znajdują się pod listą wartości), ustawiając hierarchię od najważniejszej wartości (numer 1).
Skoncentruj się na pięciu najważniejszych wartościach.
Zastanów się nad następującymi pytaniami:
„Co Ci przychodzi do głowy kiedy patrzysz na te pięć najważniejszych wartości?”
„Jakie ma dla Ciebie znaczenie każda z nich?”
„Dlaczego są one dla Ciebie tak ważne?”
„W jakim stopniu są obecne w tej chwili w Twoim życiu, w Twojej obecnej pracy czy też relacji?”
„Co się stanie jeśli nie będziesz kierować się tymi wartościami?”
Lista wartości
Miłość | Wdzięczność |
Zaangażowanie |
Niezależność | Satysfakcja |
Chwała |
Rozwój osobisty | Wsparcie |
Wiedza |
Akceptacja | Radość |
Nauka |
Elastyczność | Pewność |
Intelekt |
Wykształcenie | Wrażliwość |
Ryzyko |
Zaufanie | Szczęście |
Pasja |
Wolność | Sprawiedliwość |
Niezależność finansowa |
Wiara | Balans |
Czas wolny |
Mądrość | Bogactwo |
Wyzwania |
Kreatywność | Duma |
Relaks |
Zdrowie | Harmonia |
Pieniądze |
Sprawność fizyczna | Dostatek |
Wyobraźnia |
Intuicja | Energia do życia |
Sukces |
Piękno | Przygoda |
Wygoda |
Motywacja | Marzenia |
Perfekcjonizm |
Intymność | Czas dla siebie |
Dobra zabawa |
Spokój wewnętrzny | Humor |
Patriotyzm |
Bezpieczeństwo | Tolerancja |
Spokój |
Czyste sumienie | Energia |
Szacunek |
Komfort | Pogoda ducha |
Spójność wewnętrzna |
Wyzwania | Szczerość |
Aktywność |
Przyjaźń | Kariera |
Uczciwość |
Wpływ współpracy | Lojalność |
Pracowitość |
i inne...
Pięć najważniejszych wartości:
1................................
2................................
3................................
4................................
5................................
...
Będzie nam łatwiej zrozumieć i uporać się z przeciwnościami losu, jeśli poznamy swoje wartości i ich hierarchię. Każdy z nas na pewno może podać przykład sytuacji, w której czuł się wewnętrznie rozdarty i nie wiedział co zrobić. Dla uniknięcia poczucia niespójności w naszych działaniach, w naszym życiu musimy rozumieć samych siebie, a jednym z takich narzędzi i wsparciem jest właśnie umiejętność określenia naszych najistotniejszych wartości.
Bibliografia:
Anthony Robbins, Nasza moc bez granic, Wydawnictwo Studio EMKA, Warszawa 2015