Superwizja to metoda od lat z powodzeniem stosowana w psychologii, terapii oraz mentoringu. W tych też dziedzinach jest ona jasno określona i sformalizowana. Superwizja w coachingu jest stosunkowo nową dziedziną, a przed rokiem 1994 trudno w literaturze przedmiotu znaleźć na jej temat poważne publikacje.

Dziś wiemy jednak, że jest ona praktykowana przez niektórych coachów oraz że zyskuje na popularności. Ponadto, stało się faktem, że superwizja pracy coacha jest obecnie jednym z wymogów formalnych dla ukończenia wielu certyfikacji (ICF, EMCC, IC). Oprócz tego, pojawiają się próby sformalizowania jej dla coachów, tak, aby w każdym miejscu w Polsce była prowadzona w określony sposób- z zachowaniem wysokich standardów i profesjonalizmu.

Czym jest superwizja?

Ze względu na charakter prowadzonych przez coacha działań superwizja w coachingu ma swoją specyfikę. Przede wszystkim, superwizja rozumiana jest jako pewien proces ciągłego uczenia się, rozwoju i samodoskonalenia coacha. Nie jest to jednak jednorazowa interwencja, ale forma pracy, która ma towarzyszyć coachowi przez jego całą karierę zawodową. Jest ona formą profesjonalnej pomocy coachowi, która może przyjmować różne postaci, tj. bazować na różnych modelach i dotyczyć różnych jej rodzajów. Najważniejsze jednak w jej rozumieniu jest to, że właściwie każdy praktykujący coach powinien jej podlegać, bowiem ona weryfikuje to jak pracuje coach, jakie ma kompetencje, umiejętności, czy też jak radzi sobie podczas swojej pracy. Po co to wszystko? Aby jak najlepiej wspierać klienta, pamiętać o zasadach, kodeksie etycznym, by nie zagubić się w gąszczu uczuć, emocji, dylematów czy przekonań, które posiada coach oraz jego klienci.
Dla nas superwizja to najlepszy, najmocniejszy i najbardziej wszechstronny sposób, który poprzez refleksyjne uczenie się pomaga stać się profesjonalnym coachem. Jest to przestrzeń do poznawania i odkrywania siebie, która łączy ludzi z pasją. To miejsce dla ludzi, którzy poprzez pracę na najwyższym poziomie, chcą zmieniać siebie i swoich klientów. Superwizja ma niewątpliwie bardzo mobilizujący wpływ na coachów, bowiem zmusza do świadomego wysiłku, do tego by lepiej przygotowywać się do pracy z klientami, a co za tym idzie, skłania do weryfikacji pracy oraz wypracowania własnego stylu coachingowego.

Superwizja dla coachów?

Superwizja jest dla każdego praktykującego coacha, ale nie tylko. Mogą z niej korzystać osoby, które w swojej pracy wykorzystują narzędzia i techniki coachingowe, np. menedżerowie czy kierownicy zespołów. Jest ona formą ekspozycji społecznej i trzeba mieć odwagę, aby się jej poddawać, jednak daje mnóstwo korzyści i pozwala coachowi dbać o siebie- poprzez rozwój i wsparcie.
Myśląc o poddaniu się superwizji należy znaleźć dla siebie superwizora (choć w naszym przypadku zdarza się, że mamy grono znajomych i wspólnie wspieramy się w swojej pracy, dyskutujemy, wymieniamy poglądy, radzimy się siebie nawzajem). Według nas warto zainwestować w siebie i mieć doświadczonego, praktykującego superwizora– osobę, która zna się na prowadzeniu sesji, wie jak powinny takie spotkania wyglądać, co w superwizji jest istotnego, aby klient-coach mógł wyciągnąć z niej jak największe korzyści. Pamiętajmy, że superwizja musi dotyczyć rozwoju coachingowego coacha, poszerzać jego perspektywę pracy, ogółem- wpływać na niego w szerszym kontekście niż wyłącznie rozwikłanie problemu z jakim na superwizję przyszedł. Wybierając superwizora warto więc sprawdzić, czy posiada on w tym zakresie odpowiednie kompetencje oraz doświadczenie. Ponadto, równie ważne jest, aby dowiedzieć się jaki on jest, czy nam odpowiada, czy dobrze czujemy się w jego towarzystwie oraz czy mamy do niego zaufanie. Należy również zastanowić się, jaki rodzaj superwizji będzie dla nas najlepszy: czy lepiej pracuje nam się w grupie czy też preferujemy spotkania indywidualne– formuła sesji superwizyjnych może być bowiem różna.
Na pewno aby zacząć trzeba być gotowym oraz otwartym na superwizję. Superwizja bowiem to proces interaktywny- jeśli będziemy na niego zamknięci nie przyniesie ona wymiernych efektów– bierność, nieszczerość, pewien rodzaj sztywności i sztuczności nie jest sprzyjający. Dlatego też, idąc na superwizję warto zaufać, otworzyć się. Z pewnością proces ten okaże się łatwiejszy, gdy przed nami będzie profesjonalista– osoba z wiedzą i doświadczeniem, a nie ktoś, komu wydaje się że "da radę". Zatem, jeśli pracuje się z klientami coachingowo to warto jak najszybciej poddać się superwizji i zainwestować we własny rozwój.

Same zalety

Superwizja daje nam korzyści nie tylko na polu zawodowym, ale dotyczy też tych, które związane są z rozwojem osobistym. David J. Powell wskazuje, że superwizja daje możliwość rozwoju osobistego w zakresie:

• powiększania obszarów świadomości profesjonalnej i samoświadomości osoby zajmującej się pomaganiem (coacha),
• adekwatnego do sytuacji okazywania uczuć i radzenia sobie z trudnymi emocjami,
• uczenia postawy odpowiedzialności i uczciwości wobec nowych doświadczeń zawodowych
• kształcenia postawy otwartości i gotowości przyjęcia informacji.

Izba Coachingu zwraca z kolei uwagę nie tylko na te korzyści dotyczące rozwoju osobistego, ale również ekonomiczne, takie jak:

• wzrost jakości warsztatu pracy coacha,
• samorozwój (samoświadomość własnych mocnych stron),
• dbałość o etykę,
• ochrona przed negatywnymi emocjami, wpływami wynikającymi z pracy w procesie z drugim człwiekiem,
• wzrost konkurencyjności na rynku,
• otrzymanie akredytacji (mentorcoaching),
• ugruntowanie w roli coacha,
• wskazanie obszarów, tematów do rozwoju, pogłębienia wiedzy,
• dbałość o własną higienę pracy ze stresem, napięciem i emocjami.

Bez wątpienia warto korzystać z superwizji, ponieważ daje ona możliwość doskonalenia się na wielu płaszczyznach, jej zakres obejmuje pracę z poziomu zarówno postawy coacha, jak i zasobów jakie posiada. Co więcej, pozwala poddać analizie narzędzia jakie się stosuje oraz sposób w jaki prowadzi się proces coachingowy, a wszystko to w celu profesjonalnego wykonywania swojego zawodu.

 ...

Podsumowując, można powiedzieć, że superwizja jest niezwykle istotna dla każdego coacha. Bez wątpienia ma ona mnóstwo zalet, które obejmują nie tylko obszar zawodowy, ale także osobisty. Wskutek jej standaryzacji będzie ona w Polsce prowadzona w zbliżony do siebie sposób, zapewniając tym samym profesjonalne wsparcie praktykującym coachom. Skądinąd warto pamiętać, że pracując z ludźmi nie wolno zapominać o sobie oraz o własnej higienie pracy– jest to bowiem niezwykle istotne, aby rzetelnie, profesjonalnie, ale także z pasją, otwartością i zaangażowaniem wykonywać zawód coacha.

Bibliografia:
J. Powell, "Superwizja kliniczna", IPZiT, PTP, Warszawa 1994
Materiały z Izby Coachingu